czwartek, 19 maja 2016

Rozdział 49. Pomnik pamięci Urszuli Zboruckiej w Lubinie

Pomnik znajdujący się na terenie Szkoły Społecznej w Lubinie,
przy ulicy Pawiej 41, na osiedlu Przylesie.
Ukryty w cieniu drzew, przy głównym wejściu do budynku,
niewielka, płaska, szlifowana granitowa płyta,
poświęcona założycielce placówki głosi:
"STC Społeczne Towarzystwo Oświatowe
PAMIĘCI URSZULI ZBORUCKIEJ
1955-2003
ZAŁOŻYCIELI PIERWSZEJ W LUBINIE
SZKOŁY NIEPUBLICZNEJ
indocti discant et ament meminisse periti
LUBIN, 15 maja 2015 roku"


wtorek, 24 listopada 2015

Rozdział 48. Nowa tablica "50 lat PTTK w Lubinie"

Na ścianie bramy Baszty Głogowskiej staraniem lubińskiego oddziału PTTK
i pana Prezesa Mariana Hawrysza
pojawiła się nowa granitowa tablica poświęcona obchodom 
50-lecia lubińskiego oddziału PTTK.
Po uzyskaniu zgody konserwatora zabytków, na północnej ścianie
zabytkowej Baszty zawisła kamienna płyta z sentencją:
"Ziemia to karta księgi: czytaj ją i oglądaj jak obrazy. Aleksander Jaworski.
1965-2015 PTTK
50-lat Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajobrazowego 
w Lubinie.
Lubin, 14.11.2015 r.  Starosta Lubiński"
Tablicę ufundowało Starostwo Powiatowe w Lubinie.


wtorek, 13 października 2015

Rozdział 47. Pomnik leśniczego w Lubinie

Na północnej granicy miasta, w lesie, w okolicach lubińskiego lotniska
znajduje się mało znany "Pomnik Leśniczego".
Przyznaję nie było łatwo go znaleźć ;-)
Pomnik dla upamiętnienia swojego kolegi, 
postawili koledzy- leśnicy i myśliwi.
Myśliwi z lubińskiego koła łowieckiego "Borsuk",
którego Grzegorz Stolaś przez lata był członkiem.
Pomnik stoi w lesie, przy drodze pożarowej oznaczonej numerem 38.
Znaczących rozmiarów eratyk posiada czarną granitową tablicę z napisem:
"Grzegorz Stolaś
Nadleśniczy Nadleśnictwa Lubin
1974-1996
w hołdzie 
koledzy i przyjaciele"


(fot. autor)

czwartek, 25 czerwca 2015

Rozdział 46. Drzewko Męskiego Chóru Górniczego z Lubina

Bezpośrednio przy budynku dyrekcji ZG Lubin ,
ul. M. Skłodowskie-Curie 188 w Lubinie
w 2014 r. posadzono okolicznościowe drzewko.
Lipa została podarowana Górniczemu Chórowi Męskiemu
przez zaprzyjaźniony chór z Niemiec "MGV Germania.
Okazją w 2013 r. był wspólny występ z okazji 45-lecia kopalni ZG Lubin
oraz 10-lecia pracy jako dyrektora tej kopalni Krzysztofa Tkaczuka.
Przy lipie stoi niewielki głaz a na nim okolicznościowa tablica z sentencją:
"Kto sadzi drzewa, osiągnie niebo" Kartezjusz
"Symbol długoletnich przyjaznych stosunków między
Górniczym Chórem Męskim w Lubinie
a Chórem Męskim "Germania" w Furstenbergu n. Odrą
Śpiewacy MSV "Germania"
Furstenberg n. Odrą - Lubin, grudzień 2013 r."




piątek, 19 czerwca 2015

Rozdział 45. Czwarty Kriegerdenkmal w Lubinie. Stary Lubin

Do roku 1922 roku była to osobna miejscowość.
Po tym roku Stary Lubin włączono w granice administracyjne naszego miasta.
Na krótko przed tym postawiono  tutaj pomnik bohaterów Wojny Światowej.
Naturalnym wyborem było centrum, 
tutaj zaś łagodne zbocze na którym posadowiony był kościół.
Miejsce bardzo widoczne, eksponowane i godne upamiętnienia 
mieszkańców Starego Lubina którzy stracili życie na frontach I Wojny Światowej.
Dzięki archiwalnym zdjęciom wiemy jak wyglądał.
 
fot. lueben-damals.de

Sporych rozmiarów czerwony piaskowiec miał na tablicy wyryte imiona ofiar wojny,
na szczycie wronę (bądź orła) z rozpostartymi skrzydłami,
całość od dołu uzupełniał Krzyż Żelazny z liśćmi dębu.

Co ciekawe pomnik stoi po dziś dzień.
Napisy skuto (choć nadal widać po nich ślad)
fot. autor

Krzyż żelazny zasłonięto granitową tablicą z sentencją:
"Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny 1683"
(to data powstania obecnej świątyni). 
Z pod tablicy wnikliwy obserwator także zobaczy stary grawer.
 Na szczycie pomnika zamiast wrony stroi dziś figura Matki Boskiej.

Warto pamiętać o pierwotnym przeznaczeniu tej kompozycji.

Obecnie całość założenia wygląda następująco:

czwartek, 2 kwietnia 2015

Rozdział 44. Pomnik "Kolejnictwa" w Lubinie

To bardzo mało znany pomnik. Niezauważalny. 
Na ulicy Wójta Henryka  w Lubinie stoi pomnik poświęcony "kolei żelaznej".
Na niewielkim kopcu, na kamieniu malowanym na błękitny kolor,
znajduje się stare, dziś już zapomniane kolejowe logo.
Duże skrzydła umieszczone na centralnie posadowionym kolejowym kole.
Piękny historyczny symbol kolejnictwa w Lubinie.
Obok trzy maszty flagowe także malowane na błękitno.
Pomnik nigdzie dotychczas nieopisany.
 (Znawców tematu proszę o ewentualne uwagi i uzupełnienie) :-)
Przypomnijmy, że historia kolejnictwa w Lubinie sięga roku 1869.






poniedziałek, 16 lutego 2015

Rozdział 43. Usta Prawdy i Zegar Słoneczny na Ustroniu w Lubinie

Na deptaku w okolicach ul. Kisielewskiego na osiedlu Ustronie
znajduje się interesująca kompozycja. Na owalnym podwyższonym i ukwieconym gazonie
znajduje się kamienny obelisk imitujący Boga Okeanosa i drugi w Lubinie zegar słoneczny
(pierwszy jest na skwerze im. Walerka na Przylesiu).
Oba elementy są alegorią czasu i prawdy. 
'Usta Prawdy"- tak potocznie nazywane się takie wyobrażenia Boga Mórz Okeanosa,
zaś obecnie o  Zegarach Słonecznych traktuje nauka zwana Gnomoniką.
Mamy zatem na wysokim ciosanym kamieniu z jednej strony Usta Prawdy,
z drugiej pionowy napis "LUBIN", herb miasta i data "2005". 
Obok na tym samym gazonie rzeczony Zegar Słoneczny. 
Skomplikowana i ciekawa metaforycznie kompozycja.
 obelisk z Ustami Prawdy(zdj. autor)
 Zegar Słoneczny(zdj. autor)
 widok na całą kompozycję (fot. autor)
 rewers pomnika z napisem Lubin 2005 i herbem (zdj.autor)
 napis Lubin i herb Lubina (zdj. autor)
widok gazonu z góry (zdj. google maps)


poniedziałek, 9 lutego 2015

Rozdział 42. Pomnik - symbol "LGOM" - dzieje, lokalizacje

To jeden z najsłynniejszych pomników Lubina,
której w Lubinie... NIE MA!
Tym pomnikiem- symbolem "nowego" Lubina
 jest oczywiście owiana nimbem tajemnicy rzeźba zwana po prostu: "LGOM".
Dziś prezentujemy jej fascynującą historię.
Pomnik to oczywiście dzieło mocno związanego z Lubinem, 
a dziś mieszkającego w Szklarskiej Porębie,
światowej sławy rzeźbiarza Zbigniewa Frączkiewicza.
Pomnik powstał w latach 70-tych XX wieku,
a w roku 1975 dostał nagrodę Grand Prix na wystawie w Krakowie,
i prestiżowy wówczas tytuł: "Rzeźba roku Polski Południowej".
Pomnik jest znakomitym pomysłem autorskim i splata się z kilku materiałów.
Podstawa pierwotnie była drewniana, wyrastające niejako z lubińskiej ziemi,
tułów to żelazo, zaś głowa jest miedziana!
Pokrętne są także losy lokalizacji tego znanego dzieła. 
Pierwotnie pomnik stał w okolicach CK Muza- przy średniowiecznych murach miejskich 
(dziś Park Piłsudskiego).
Pierwsza lokalizacja pomnika- lata 70-te

 Jego kolejną lokalizację był lubiński Rynek.
Pomnik na lubińskim Rynku- lata 90-te

 Następnie w 1995 roku trafił do Jeleniej Góry,
a stamtąd ostatecznie do Szklarskiej Poręby, 
gdzie na granitowym cokole można go obecnie podziwiać.
 Pomnik w Szklarskiej Porębie- stan obecny
Szkoda, że tak znane dzieło nie znajduje się w mieście w którym powstało, 
a może warto, aby pomnik wrócił do Lubina?



wtorek, 20 stycznia 2015

Rozdział 41. Pomnik Janusza Korczaka w Lubinie

W latach 80-tych na osiedlu Przylesie zbudowano dwie bliźniacze szkoły. 
Pomnik przy szkole nr 10 opisałem w rozdziale 10-tym.
(http://mojlubin.blogspot.com/2014/03/rozdzia-10-pomnik-gen-sikorskiego-przy.html).
Dziś czas na Szkołę Podstawową nr 11 i pomnik poświęcony Januszowi Korczakowi.
Obecnie to Gimnazjum nr 1 w Lubinie a o dawnym patronie mało kto pamięta.
To co pozostało z pomnika to centralnie umieszczony ciosany granitowy głaz,
wokół którego znajduje się pierścień ośmiu mniejszych także granitowych kamieni.
Głaz centralny onegdaj zwieńczony był popiersiem Starego Doktora wykonanym z metalu, 
zaś w połowie wysokości znajdowała się także metalowa okolicznościowa tablica 
informującą komu poświęcono kompozycję. Ślad po tablicy jest nadal widoczny.
Małe kamienie to prawdopodobnie alegoria dzieci,
 z którymi pisarz zginął tragicznie w 1942 roku w Treblince.






Pytanie, co stało się z metalowymi elementami pomnika?
Opowiedziała mi osoba pracująca w tej szkole:
"Otóż kilka lat temu koło szkoły przechodził zbieracz złomu. 
Zobaczył bawiące się na pomniku dzieci (znamienne).
Zapytał, czy głowa Korczaka się rusza, 
po czym osobiście podsadził w ramach zabawy 
jedno dziecko, aby to sprawdziło.
Malec złapał za głowę, 
poruszał, poruszał i... głowa spadła.
Złomiarz czym prędzej złapał swój "skarb" i tak dokonało żywota zwieńczenie pomnika."
:-(

poniedziałek, 5 stycznia 2015

Rozdział 40. Trzeci Kriegerdenkmal w Lubinie

Ogromny eratyk. Największy ze znanych mi w Lubinie głazów narzutowych. 
"HELDENHEIN"- "Głaz Bohaterów".
Taki własnie napis znajduje się po jednej ze stron kamienia.
Znaleziony kilka lat temu (1999) na terenie lubińskiego lotniska został przetransportowany
i obecnie spoczywa przed wejściem do Muzeum Ziemi Lubińskiej.
Druga strona pomnika pokryta jest dłuższą sentencją:
"Ihren Im Weltkriege gefallenen Helden die dankbare Stadt Lüben" czyli:
"Bohaterom poległym w czasie (pierwszej) Wojny Światowej- wdzięczni mieszkańcy Lubina"
To własnie ten pomnik jest lubińskim hołdem dla walczących i poległych 
na frontach I Wojny Światowej. 
Literatura podaje, iż największym eratykiem w Lubinie jest pomnik Bohaterów II Wojny Światowej.
(patrz: http://mojlubin.blogspot.com/2014/03/rozdzia-14-pomnik-bohaterow-ii-armii.html )
Dziś prostujemy tą informację. "Głaz Bohaterów" jest znacznie większy!!!




Napisy na głazie są autorstwa legnickiego artysty Richarda Raichberga,
uroczyste odsłonięcie pomnika miało miejsce 1 maja 1933 roku.

Tabliczka pamiątkowa z pomnika autora napisów:



środa, 17 grudnia 2014

Rozdział 39. Drugi Kriegerdenkmal w Lubinie na ul.Przemysłowej

Ten drugi pomnik leży właściwie na granicy z administracyjnym Lubinem. 
Również na ulicy Przemysłowej, w bezpośredniej bliskości Baczynki.
To także, jak w poprzednim rozdziale Kriegerdenkmal, 
czyli pomnik poświęcony bohaterom I Wojny Światowej.
Tym razem jest na cześć poległych z Gross Krichen (dziś Krzeczyn Wielki).
Dziś już wiadomo dokładnie komu poświęcono pomnik,
dzięki niedawnemu odkryciu pamiątkowej tablicy na terenie osady 
z dokładną listą nazwisk poległych na wojennych frontach.
Tablica dzięki staraniom niestrudzonego Dariusza Gorzelnika 
odnowiona przez Jana Wojdyłę znajduje się w chórze
kościoła Św. Marii Dominiki w Lubinie.

Jeszcze dwa lata temu pomnik wyglądał tak:


Dziś odnowiony prywatnym sumptem przez D.Gorzelnika 
jest wspaniałym przykładem konwergencji międzynarodowej:







Już niedługo poprawione zostaną napisy dzięki odnalezionej tablicy, 
dzięki temu pomnik odzyska kompletny kształt z lat 20-tych XX wieku.